Albatrosa, guía de científicos

2002/03/10 Mendiburu, Joana - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

• Ingurumena

O albatros parece ter dúas caras; cando está no chan é un animal torpe, pero ao voar e pasar sobre o mar ofrece un espectáculo único e fermoso. É a ave máis grande que voa con 2-3 metros de lonxitude. Por tanto, non é de estrañar que o interese dos investigadores limítese á ruta pesqueira da ave principalmente.

A última investigación sobre os voos do Albatros chega da man dun artigo publicado na revista Science do 15 de febreiro. A investigación foi realizada por investigadores do centro de investigación biolóxica Chizé (CNRS), baixo a dirección de Henri Weimerskirch. Crozet expúxose no arquipélago Crozet, situado entre Madagascar e a Antártida, e valeuse de materiais punteiros en microelectrónica e informática paira analizar a actitude dos cazadores mariños sen afastarse da súa contorna.

Tecnoloxía punta

Os Albatros non só son grandes voadores e cazadores, senón tamén prudentes. E grazas! E é que, en época reprodutiva, tanto o macho como a femia percorren máis de 150.000 km nos seus desprazamentos desde o niño de alimentación á pesqueira. Por suposto, isto prodúcelles una fatiga enorme, pero as correntes de aire reducen ao máximo o consumo enerxético.

Esta hipótese xa era coñecida, pero faltaba confirmar. O gasto enerxético mediuse co mesmo aparello utilizado polos deportistas paira medir a frecuencia cardíaca. Ademais, colocóuselles un chip que enviaba información por GPS paira determinar a posición de cada ave cunha frecuencia de 1-5 segundos. Os investigadores colocaron o chip nas costas a unha quincena de albatros e ao non dispor de atrapadores na terra, todos os aparellos funcionaron sen problemas durante a investigación. En total, con cen gramos de tecnoloxía conseguiron coñecer con detalle
a pesca e o consumo enerxético do albatros.

Valiosos resultados da investigación

Paira analizar as variacións no consumo enerxético, previamente definiuse no laboratorio a relación entre a frecuencia de latexados e o consumo de enerxía. O estudo demostrou que este consumo depende de varios factores. Por unha banda, hai movemento e actividade, é dicir, se a ave está en terra ou está a voar. Doutra banda, existen parámetros ambientais como a temperatura do mar, a dirección e a forza do vento.

Cando a ave está a voar e aprovéitase da corrente de aire da zona, o consumo de enerxía diminúe considerablemente (aproximadamente igual que cando o home está en repouso), pero isto non reduce a velocidade. Ao revés, con vento a favor, Albatrosa é capaz de alcanzar 135 km/h!

Pola contra, ao voar contra o vento, o consumo enerxético aumenta e a velocidade diminúe considerablemente. Con todo, o
maior consumo enerxético prodúcese na aterraxe e voo.

Os Albatros tardan anos en dominar completamente esta técnica de navegación e
reducir ao máximo o consumo enerxético. Afortunadamente, teñen una longa supervivencia (algúns individuos estudados teñen ao redor de 50 anos) e os adultos melloran a transmisión do coñecemento ao longo de toda a vida.

Terminada a época reprodutiva, os albatros, cada un pola súa banda, diríxense ao mar. Iso si, antes de que se separe, cada parella baila amor paira coñecerse aos dous anos. Mentres tanto, con bastante traballo, diríxense ao mar paira pasar o ano sabático. Antes de concluír esta investigación, paira os biólogos era o misterio que se facía nese ano sabático.

Un ano sabático no mar

Paira seguir durante todo un ano os desprazamentos de aves, os investigadores valéronse de pequenos sistemas de geolocalización. Estes aparellos electrónicos gravan
a intensidade lumínica e a temperatura cada minuto e a súa memoria é superior a dous anos.

Ao finalizar o ano sabático, os albatros volven de novo a Croz, cando chega o momento de recuperar e analizar o gravado. Mediante algoritmos, a información recibida polos aparellos convértese no percorrido do voo.

A intensidade luminosa permite identificar a hora de entrada e saída do sol, o que determina si a ave desprazouse cara ao leste ou cara ao oeste. Partindo da hora de entrada do sol mídese a lonxitude. A latitude calcúlase pola lonxitude do día. Estes datos demostran que cada albatros achégase cada dous anos a un determinado lugar no que transcorre todo o ano sabático.

Como moitas outras aves mariñas, o gran albatros está a piques de desaparecer por actividades humanas. Grazas aos seguimentos realizados nos últimos corenta anos, os investigadores dispoñen de información completa sobre a demografía da poboación de albatros. Isto permitirá comprender o descenso do número de aves e determinar a relación entre as campañas de pesca humana e os voos de albatros.

Publicado no suplemento Estación de Gara.