Cosméticos en mans de arqueólogos

2004/12/26 Rementeria Argote, Nagore - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa

• Giza zientziak

Dous mil anos despois aínda ven as impresións dixitais de quen utilizou a crema por última vez.

Seguramente o home píntase do humano. Nun principio descubría na natureza temas coloridos e utilizaríaos paira adornar a cara e o corpo. Con todo, aos poucos foise preparando principalmente mesturas e produtos paira puír e pintar a pel. E nese momento naceu a cosmética.

É difícil dicir cando ocorreu o salto, pero os arqueólogos atoparon restos de cosméticos moi antigos. No verán do ano pasado, por exemplo, atoparon una crema blanqueante nun xacemento dun pobo do Imperio Romano, na zona de Londres. A crema estaba almacenada nun bote metálico pechado hermeticamente, o que lle permitiu manterse enterrada durante os seus dous mil anos.

Os arqueólogos quedaron fascinados ao abrir a embarcación: aquela crema foi a que utilizou ata que as impresións dixitais da última! Claro, entón non sabían paira que era a pasta, e por iso expuxéronse facer una crema da mesma composición con ingredientes frescos. Os ingredientes principais da crema eran a graxa e o almidón dos animais, o que lles fixo sospeitar que se trataría dalgún cosmético paira puír a pel. Pero, aínda que en menor cantidade, naquela pasta había un terceiro ingrediente, o óxido de estaño.

Os pos de embelecemento do rostro non son de actualidade, aínda que a opción é cada vez maior.

Os romanos extraían o estaño -o propio metal- do mineral chamado casiterita. A casiterita é basicamente óxido de estaño. E parece que a casiterita foi reutilizada, até agora descoñecida. Os arqueólogos engadiron á graxa animal e ao almidón o óxido de estaño e probárono na pel. E entón déronse conta de que pelaba a pel. Cubría perfectamente as manchas, mesmo tapaba as manchas: era unha maquillaxe única.

Aquela maquillaxe non ía ser de calquera, seguramente era de alguén de clase alta. Á fin e ao cabo, era un produto de luxo. Pero parece que os que non eran ricos tamén gustaban a decoración, e como os produtos sofisticados ían ser caros, utilizaban o que tiñan ao seu alcance paira iluminar a pel, como a fariña.

Moda exipcia

Pero se ao longo da historia foi un pobo que amaba o colorete, a maquillaxe, a pintura de beizos, os perfumes e as cremas, ese pobo é Exipto. E os egiptólogos tamén atoparon restos de cremas e outros cosméticos, moito antes daquela crema descuberta en Londres, a. C. ao redor de 2000 anos e E antes os exipcios xa usaban os cosméticos, como se ve nas imaxes e textos atopados nos xacementos.

Quen non coñece os ollos
dos exipcios de marca?

Segundo os restos atopados, paira a maquillaxe usábase po branco, verde e negro. Estes cosméticos tiñan procesos longos e complexos de fabricación, algúns dos cales son coñecidos pola súa exposición en escritos da época. Ademais, sábese que fabricaban cremas de diferentes texturas en función da cantidade de aceite.

Parece ser que durante moitos séculos, parte do salario dos traballadores foron denegados e o aceite. Hai que ter en conta que o sol e o vento secarían a pel aos operarios, polo que o aceite que tiñan como materia necesaria paira puír a pel. Cando estes temas arrebatáronlles do salario produciuse un escándalo.

Os exipcios coidaban moito o seu aspecto e tiñan moitos produtos paira embelecer o seu rostro. As mulleres, por exemplo, pintaban os ollos. As cores preferidas eran o verde e o negro. A pintura verde obtíñase a partir da malaquita, un mineral de óxido de cobre, e paira o negro utilizábase hollín e galena, mineral de sulfuro de chumbo. Nos murais da época obsérvase que marcaban o contorno do ollo e as cellas. Pero, como ocorre hoxe en día, a moda ía cambiando: nos tempos antigos estaba verde na moda, pero máis tarde usouse máis negro.

Prefire a pel clara

A maquillaxe dá una aparencia máis sofisticada.

Os cosméticos usábanse na maioría dos imperios da historia. En Persia, por exemplo, as mulleres usaban sete produtos paira maquillar a cara, xa que na súa tradición o sete representaba a perfección. A maioría eran pos: cun po negro marcaban os ollos, tinguían o pelo e as mans coa henna, iluminaban a cara co branco, e co vermello douraban as fazulas, tiñan un po escuro paira escurecer as cellas, un hornillo paira iluminar o pelo e o último toque: pintaban una ouriños.

As antigas maquillaxes xaponesas e chineses son tamén moi coñecidos, sobre todo porque en Xapón os geishas mantiveron a forma tradicional de maquillarse, pintando a pel con arroz en po e outros produtos en branco e branco.

Na historia dos cosméticos parece que predominan os produtos de branqueo de pel, pero na actualidade búscase xusto o contrario. Aínda que hai todo tipo de maquillaxe, os que máis éxito teñen son os que escurecen a pel. Alguén sabe que aos poucos a pel branca volve porse de moda. Din que as modas pasadas sempre volven.

Publicado en 7K.