}

Alimentación adulto

2003/06/01 Lorenzo, Arantza | Uranga, Ane Miren Iturria: Elhuyar aldizkaria

Cando o noso corpo chega á madurez, non ten que facer un esforzo especial como na infancia e a adolescencia, xa que o proceso de crecemento terminou e agora o obxectivo é estar san e, ao mesmo tempo, chegar o mellor posible á vellez.

O corpo cambia neste período, sobre todo a partir do cincuenta anos, diminuíndo a masa muscular corporal e aumentando a cantidade de graxa en xeral. Nas mulleres é a época da menopausa, na que o corpo produce menos hormona de estrógeno e, por tanto, diminúe a masa ósea, polo que nesta época hai que coidar especialmente os ósos.

Tendo en conta estes cambios corporais, a alimentación debe adaptarse á nova situación. A primeira medida a tomar é a redución de calorías se non queremos engordar, pero garantindo que as necesidades de vitaminas e sales minerais cóbrense. De feito, nesta franxa de idade a muller necesita máis sal mineral que noutras, a excepción do ferro. Neste último caso, a partir do cincuenta anos a muller ten 10 mg de ferro por día, do mesmo xeito que o home, e até entón necesita 18 mg por día. A seguinte táboa mostra a redución das necesidades enerxéticas dunha década a outra.

Como xa se indicou, neste momento da vida, o obxectivo máis importante é manter a saúde e, sobre todo, coidar os intestinos, os riles e o fígado. Paira iso, entre outras cousas, debemos tentar beber suficiente auga a diario. O corpo adoita pedir cada vez menos auga, pero iso non quere dicir que non deba, xa que os cambios no organismo reducen a sensación de sede.

En canto aos intestinos, os carbohidratos simples liberados na dixestión, os ácidos grasos, os aminoácidos, as vitaminas e os sales minerais pasan polo intestino ao sangue. Ademais, os intestinos traballan como barreira, evitando a entrada de toxinas e microorganismos patógenos. Cando o estado do intestino cambia, aumenta a súa permeabilidade, o que facilita a chegada de sustancias tóxicas ao sangue.

Paira coidar ben os intestinos, os riles e o fígado hai que beber suficiente auga a diario.

Na saúde intestinal interveñen dous factores, o número de bacterias e o estado da membrana mucosa intestinal, que son os efectos directos da alimentación. Que podemos facer paira mellorar a saúde intestinal? Consumir bacterias que conteñan fibra, fructooligosacáridos e certos alimentos.

Os fructooligosacáridos son uns hidratos de carbono que conteñen mel, cebolas, espárragos, centeo, avena, alcachofas e plátanos, o que permite un aumento de bacterias beneficiosas no intestino, como as bifidobacterias e os lactobacilos, que eliminan as bacterias patógenas Salmonella e Clostridium.

Existen no mercado alimentos que conteñen bifidobacterias e outras bacterias, como os lácteos. Estes reducen o pH intestinal e reducen así a posibilidade de formar bacterias patógenas. Algúns medicamentos, especialmente os antibióticos, eliminan todas as bacterias intestinais, boas e malas, e os lácteos que conteñen bifidobacterias son moi bos paira recuperar o equilibrio.

Nesta etapa da vida necesitamos, ademais dos ingredientes nutritivos habituais, uns ingredientes fitoquímicos non nutritivos que atopamos en verduras, froitas e xudías verdes. Grazas a eles evítanse problemas como os compoñentes fitoquímicos da soia, especialmente bos paira as mulleres que se achegan á menopausa, xa que axudan a superar os síntomas (calor, suor…). Ao mesmo tempo, a genisteína da soia axuda a combater a osteoporose, xa que cumpre a mesma función que os primeiros estrógenos, é dicir, excita aos osteoblastos, células produtoras de óso.

Aprender a vivir

Nunca é tarde paira mellorar e moito menos paira coidar a saúde. A infancia e a adolescencia son os mellores tempos paira adoptar hábitos dietéticos, pero sempre poderemos adaptar a nosa dieta á madurez, ben por prescrición dos ingredientes, ben porque grazas a novas investigacións soubemos algo máis. De feito, están a investigarse continuamente.

Algunhas son moi amplas e a longo prazo, como o estudo EPIC que se está levando a cabo en nove países europeos paira analizar a relación entre a alimentación e o cancro, outras son máis pequenas e analizan entre 700 e 1.000 enquisas. Estas pequenas investigacións, a pesar da súa sinxeleza, son importantes e útiles paira adaptar os consellos de saúde á realidade local.

Todas estas investigacións teñen como obxectivo detectar os factores que afectan directamente á saúde e proporcionar consellos dietéticos a partir deles. Un exemplo diso é o estudo realizado por Ancel Keys e os seus acompañantes sobre a dieta mediterránea e as enfermidades do corazón. Neste estudo púxose de manifesto que a dieta máis adecuada paira evitar problemas de corazón e circulación sanguínea era a mediterránea. Estas investigacións permiten realizar adaptacións na produción de alimentos paira elaborar alimentos máis saudables (xa se mencionou no artigo de febreiro o leite con graxa omega-3 ou as galletas con fibra).

Estes cambios están a dar lugar á aparición de novos conceptos nesta alimentación funcional, como os alimentos prebióticos e probióticos. Os prebióticos dan lugar a un estado beneficioso paira a saúde, como son os alimentos que conteñen fibra e fructooligosacáridos. Os probióticos, pola súa banda, contribúen á introdución de bacterias sas (lácteos convencionais e fermentados, por exemplo).

Segundo o informe “Healthy people of 2000” elaborado polo departamento de saúde e servizos humanos de Estados Unidos, o 50% das enfermidades crónicas pódense evitar cunha vida adecuada. Por tanto, teremos que estar atentos a futuras investigacións paira saber si debemos introducir ou non cambios na etapa máis longa da vida.

Gai honi buruzko eduki gehiago

Elhuyarrek garatutako teknologia