A Terra, cada vez máis densa

2002/08/02 Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

• Geologia
• Astronomia

Segundo as medicións láser, a Terra cambiou de forma moi estraña nos últimos anos. Nos anos 80 e 1990 o perímetro do ecuador estaba a reducirse. Pero a partir de 1998, cunha tendencia totalmente modificada, este perímetro está a crecer. Son pequenos cambios, pero os científicos non conseguen explicalos do todo.

O "adelgazamento" da Terra pode deberse ao desxeo dos polos. Co tempo, a medida que este xeo se derretió, a masa polar diminuíu debido a que o mar distribúe a auga por todo o planeta. Pero, por outra banda, a perda de materia por parte dos polos tamén supuxo una perda de peso, polo que a Terra alargouse lixeiramente polos polos. Esta deformación provocou una diminución do perímetro do ecuador.

Nos últimos catro anos, con todo, a tendencia foi contraria, pero non pola subida do nivel do mar. Pola contra, os expertos teñen outra explicación. O ferro líquido do núcleo da Terra sofre ocasionalmente fortes sacudidas. A última tivo lugar en 1999. Segundo os científicos, nesa axitación, moitas materias dirixíronse baixo os polos cara ao ecuador, o que provocou un "engrosamiento" do planeta. Pero hai moitas dúbidas sobre si é una boa explicación.

Leis dos planetas

Desde os satélites viuse hai tempo que a Terra non é una esfera perfecta. O seu radio no ecuador é maior que nos polos. A diferenza non é significativa, en torno ao 0,3%. Ademais, este efecto prodúcese en todos os planetas.

O xiro dun planeta produce un efecto centrífugo; aos poucos a materia desprázase cara á zona ecuatorial e sitúase o máis cerca posible. En xeral, por iso os planetas son máis planos nos polos.

Loxicamente, dependendo das características de cada planeta, a deformación será maior ou menor. Os grandes teñen máis materia que os pequenos, e ademais os planetas máis grandes do Sistema Solar son os planetas gaseosos. Júpiter, Saturno, Urano e Neptuno son xigantescas bólas de gas.

Ademais, a velocidade de xiro vese afectada: canto máis rápido xira, máis efecto centrífugo prodúcese. O caso de Saturno é evidente. A súa masa é moi grande e a súa rotación é moi rápida; en realidade, Júpiter ten máis masa e rotación máis rápida que Saturno, pero o seu gas non está tan compactado como o de Júpiter. Por tanto, o efecto Saturno é máis acusado. De feito, nas fotos é fácil ver que Saturno non non é una esfera.