Artikuluak
Elkarrizketak
Bideoak
Podcastak
Argazkiak
Gaiak
Grafikoak
Ingurumena
Osasuna
Berdintasuna
Pentsamendu kritikoa
STEAM-Hezkuntza
Agenda
Dekalogoak
Gai guztiak
Buletina
Artikuluak
#52 UHIN ULTRAMOREAK: Tximinoek guk baino lehen
Uhin ultramoreak
2025/06/12
Musika eta lengoaia gizakiaren berariazko ezaugarritzat jo izan dira. Are gehiago, beste animalietatik bereizten gaituzten …
#42 UHIN ULTRAMOREAK: Eboluzioaren gaizki-ulertuak
Uhin ultramoreak
2025/04/03
Teoria bat ez da iritzi edo uste bat, baizik eta gai bati buruz egindako hipotesiak, …
#39 UHIN ULTRAMOREAK: Ahizpa neandertalak
Uhin ultramoreak
2025/03/12
Neandertalak, gure espezie gertukoena aztertu dute uhin ultramorez Elhuyarreko Alaitz Ochoa de Eribek eta Ana …
Your browser does not support the audio element.
Norteko Ferrokarrilla - Neanderthal zahar bat, Bizkaian
Norteko Ferrokarrilla
2024/06/17
Neandertal oso zahar baten hezurrak topatu dituzte Karrantzako El Polvorín aztarnategiko Leize batean. Itxuraz, 150.000 …
Your browser does not support the audio element.
Norteko Ferrokarrilla - Labezomorroen jatorriaz
Norteko Ferrokarrilla
2024/05/28
Labezomorro germanikoa ez da jatorriz Alemaniakoa. Lineok hala uste izan zuen, XVIII. mendean deskribatu zuenean, …
Your browser does not support the audio element.
Norteko Ferrokarrilla - Ehun mila urteko neandertalak Bizkaian
Norteko Ferrokarrilla
2024/03/25
Dimako Axlor aztarnategian 100.000 urte dituzten bi hortz fosilak topatu dituzte, eta 80.000 urte dituen …
Your browser does not support the audio element.
Norteko Ferrokarrilla (2024-03-22)
Norteko Ferrokarrilla
2024/03/25
XXVIII.denboraldiaren 29. saioa: 100.000 urteko neandertalak Bizkaian, Zientzia Azoka Noafarroako topaketa eta Eden proiektua
Your browser does not support the audio element.
Norteko Ferrokarrilla - Txipiroiaren tinta, milioika urtetan
Norteko Ferrokarrilla
2024/01/15
Txipiroiaren tintarekin idatz daiteke. Eta marraztu. Melanina pigmentua du kontzentrazio handietan, eta horri esker kolore …
Your browser does not support the audio element.
Norteko Ferrokarrilla (2024-01-12)
Norteko Ferrokarrilla
2024/01/15
XXVIII. denboraldiaren 19. saioa: Glutenak eragindako hanturaren kontrako borroka eta txipiroiaren tinta.
Your browser does not support the audio element.
#18 UHIN ULTRAMOREAK: Gure diseinu-akatsak
Uhin ultramoreak
2023/07/05
Nolatan daude hain agerian gizonen genitalak, horren zaurgarriak izanda? Zergatik dira hain mingarriak erditzeak emakumeontzat? …
Your browser does not support the audio element.
Norteko Ferrokarrilla - Beste titanosauro bat diruak eramanda
Norteko Ferrokarrilla
2023/04/24
Tiranosauro baten hezurdura erosi du enkantean erosle pribatu batek Zurich-en. Berez, 293 hezur dira, hainbat …
Your browser does not support the audio element.
Norteko Ferrokarrilla -
La Grotte de Mandrin
-eko geziak
Norteko Ferrokarrilla
2023/02/27
Europan Homo sapiens-aren aztarna zaharrenak Frantziako mediterraneoan daude, la Grotte de Mandrin kobazuloan. Orain aztertu …
Your browser does not support the audio element.
Norteko Ferrokarrilla (2022-04-15)
Norteko Ferrokarrilla
2022/04/21
XXVI. denboraldiaren 32. saioa: koronabirusa sistema immunologikoan eta Neandetalak Aranbaltzan.
Your browser does not support the audio element.
Norteko Ferrokarrilla - Neandertalak Aranbaltzan
Norteko Ferrokarrilla
2022/04/21
Joseba Rios arkeologoarekin hitz egin dugu. Aranbaltza aztarnategiaren zuzendaria da, neandertalen hainbat egonaldiak izan dituen …
Your browser does not support the audio element.
Norteko Ferrokarrilla/2022-03-11/Eboluzioa: Alizia eta erregina gorriaren hipotesia
Norteko Ferrokarrilla
2022/03/14
“Alizia ispiluan barrena eta han aurkitu zuena” liburuan, solasaldi surrealista asko daude. Hala ere, horietako …
Your browser does not support the audio element.
Norteko Ferrokarrilla - Indigenak eta Amerikako kolonizazioaren ikerketa
Norteko Ferrokarrilla
2022/02/21
Zaila da Amerikako lehen kolonizazioa ikertzea, baina argi dago ikerketa horretan parte hartu behar dutela …
Your browser does not support the audio element.
Norteko Ferrokarrilla (2022-01-21)
Norteko Ferrokarrilla
2022/01/25
XXVI. denboraldiaren 20. saioa: supernoba bat zuzenean, neutrinoak DIPCn eta marrazo fosilen mundua.
Your browser does not support the audio element.
Norteko Ferrokarrilla - Marrazo fosilen mundua
Norteko Ferrokarrilla
2022/01/25
Marrazoen eboluzioa fosilen bitartez aztertzen dute paleontologoek. 400 milioi urte baino gehiagoko historia da. Baina …
Your browser does not support the audio element.
Norteko Ferrokarrilla - Mamutak berpiztea, gogoeta bat
Norteko Ferrokarrilla
2021/10/25
Ustez, teknologiak laster emango du aukera mamutak eta desagertutako beste espezie batzuk berpizteko, manipulazio genetikoa …
Your browser does not support the audio element.
Norteko Ferrokarrilla -
Homo sapiens
zaharrenak ere, neandertalekin nahastuta
Norteko Ferrokarrilla
2021/04/12
Europan aurkitu diren Homo sapiens-en hezur fosil zaharrenen DNA aztertu da, duela 45.000 urtekoena. Eta …
Your browser does not support the audio element.
Norteko Ferrokarrilla - Zer da meme bat?
Norteko Ferrokarrilla
2020/10/19
Zer da meme bat? Eta kalean dabilen ideiari helduta, esan daiteke meme bat dela internetez …
Your browser does not support the audio element.
Norteko Ferrokarrilla - Zuhaitz fosil zaharrenak
Norteko Ferrokarrilla
2019/12/29
New York estatuan topatu dituzte orain arteko zuhaitz fosil zaharrenak. Fosil horiek eboluzioari buruzko informazioa …
Your browser does not support the audio element.
Denisovatik kanpoko lehen denisovarra
Quark
2019/05/15
Tibeteko lautadan 3.280 metroko garaiaeran topatutako masailezur bat Denisova haitzulotik kanpo topatutako lehen denisovarra dela …
Your browser does not support the audio element.
Lehoia ez den lehoi erraldoi fosila
Norteko Ferrokarrilla
2019/04/30
Nairobiko Museo Nazionalean, fosil askoren artean, "lehoi" erraldoi baten barailezur fosil bat topatu dute gordeta. …
Your browser does not support the audio element.
Behe Paleolitoko gizakiak Praileaitzen
Quark
2019/03/05
Duela 200.000 urte inguru Praileaitz I kobazuloan (Deba, Gipuzkoa) gizakiak egon zirela erakusten duten aztarnak …
Your browser does not support the audio element.
Primateekin oihanean
Norteko Ferrokarrilla
2019/02/15
Norberto Asensio psikologoak urteak eman ditu primateen etologia ikertzen. Mexikon, Costa Rican eta Thailandian tximino …
Your browser does not support the audio element.
Sirenioen arbasoak
Norteko Ferrokarrilla
2018/05/21
Duela 42 milioi urte, manatien eta dudongoen arbaso bat bizi zen Europan. Haren fosilak aurkitu …
Your browser does not support the audio element.
Bigarren kromosoma
Norteko Ferrokarrilla
2018/05/07
Eboluzioan gure gertueneko espeziea da txinpantzea. Berak eta primate guztiek 24 kromosoma dituzte genoman, baina …
Your browser does not support the audio element.
Neandertalak eta gizaki modernoak eremu kantauriarrean
Quark
2018/05/02
Eremu kantauriarrean bizi izan ziren azken neandertalen eta lehen Homo sapiens-en garaia ikertu dute eta ondorio …
Your browser does not support the audio element.
Tiranosauroaren zientzia
Norteko Ferrokarrilla
2018/04/10
Denok dugu buruan tiranosauroen irudia, gehienok Parke Jurasikoa pelikulak lagunduta. Baina nolakoa zen benetan tiranosauroa? …
Your browser does not support the audio element.
Iberiar penintsulako Neolito ondorengo migrazioak
Quark
2018/03/20
Iberiar penintsulako historiaurreko 4.000 urteko tartean izandako migrazioak eta dieta aztertu dituzte, datu arkeologiko, genetikoak …
Your browser does not support the audio element.
Afrikatik kanpo aurkitu diren gizaki modernoen arrasto zaharrenak
Quark
2018/02/06
Ekialde Hurbilean aurkitutako giza aztarna berri batzuek agerian jarri dute gizaki modernoak uste zena baino …
Your browser does not support the audio element.
Arrautzen formak azalduta
Norteko Ferrokarrilla
2017/07/03
Zergatik daude hainbeste arrautz ezberin hegaztien artean? Batzuk esferikoak dira, beste batzuk puntadunak. Science aldizkariko …
Your browser does not support the audio element.
Homo sapiens
zaharrenak Marokon
Quark
2017/06/20
300.000 urteko Homo sapiens-en fosilak aurkitu dituzte Marokon. Gure espeziearen jatorria atzeratu eta lekualdatu dute fosil …
Your browser does not support the audio element.
Gizakien lehen arbasoak Europan sortu ziren
Quark
2017/06/06
Duela 7,2 milioi urte Balkanetan bizi zen hominino baten fosilak aztertuta, ondorioztatu dute, batetik, eboluzioaren zuhaitzean uste …
Your browser does not support the audio element.
Biomimetika kuantikoa
Norteko Ferrokarrilla
2017/05/16
EHUko Unai Alvarez fisikariak biomimetika kuantikoari buruzko tesia egin du. Biziaren hainbat ezaugarri, hautespen naturala, …
Your browser does not support the audio element.
Aritza Villaluenga arkeozoologoa
Norteko Ferrokarrilla
2017/04/20
Leizetako hartzetan aditua da. EHUn zegoela, doktoretza-tesian, Lezetxiki aztarnategia sakon ikertu zuen eta gero Alemanian …
Your browser does not support the audio element.
Dinosauroen eboluzioaren hipotesi berria
Quark
2017/03/29
Dinosauroen zuhaitz filogenetikoa berregituratu behar litzakeela proposatu dute Cambridgeko Unibertsitateko eta Londresko Historia Naturalaren Museoko …
Your browser does not support the audio element.
Biziaren arrasto zaharrenetakoak aurkitu dituzte iturri hidrotermal izandako arroketan
Quark
2017/03/16
Gutxienez 3.770 milioi urteko mikroorganismoen arrasto fosilak aurkitu dituzte, itsas hondoko iturri hidrotermal izandako arroketan. …
Your browser does not support the audio element.
Landare haragijaleen eboluzioa
Norteko Ferrokarrilla
2017/02/13
Eboluzio konbergentearen adibide dira landare haragijaleak: behin baino gehiagotan eboluzionatu dute eta kasu guztietan funtzionalitate …
Your browser does not support the audio element.
Teknopolis El Castillo kobazuloan
Norteko Ferrokarrilla
2016/11/07
Europako margo zaharrenetako batzuk ditu, duela 40.000 urte ingurukoak. Teknopolis saioan El Castillo kobazuloa ikertzen …
Your browser does not support the audio element.
Bisontearen leinua genetan eta margoetan
Norteko Ferrokarrilla
2016/10/27
Bisonte europarra hibrido bat da, estepako bisontearena eta uroarena. Hori jakiteko, DNA aztertzeaz gain, kobazuloetako …
Your browser does not support the audio element.
Baiztatu dute Paleolitoan gizaki modernoa Afrikara itzuli zela
Quark
2016/05/26
Errumaniako Pestera Murieii kobazuloan aurkitutako 35.000 urteko emakume baten hezurrak jaso, eta hortzetako DNA aztertu …
Your browser does not support the audio element.
Emakumeen pelbisa zabaldu eta estutu
Quark
2016/05/05
Emakumeei pelbisa zabaldu egiten zaie, ugalkortasun handieneko garaian, erditzea errazteko; eta, gero, berriz, estutu egiten …
Your browser does not support the audio element.
Sexu bidezko gaixotasunak, monogamiaren oinarrian
2016/04/18
Ikuspuntu ebolutibotik, monogamiarako joera ez da azaltzen erraza. Orain, Waterlooko Unibertsitateak (Kanada) oinarrian sexu bidezko …
Your browser does not support the audio element.
Homo floresiensis
, noizkoa?
Norteko Ferrokarrilla
2016/04/04
Homo floresiensisen fosilen datazio berriak eta zehatzagoak aurkeztu dituzte aste honetan. Datazio berriaren arabera, uste …
Your browser does not support the audio element.
Osinen Hezurreko homininoak neandertalen lerroan
Quark
2016/03/23
Hezurren Osineko fosilen DNA nuklearra aztertuta, ondorioztatu dute duela 430.000 urteko gizaki haiek ahaidetasun handiagoa …
Your browser does not support the audio element.
Zein da eboluzioaren aita?
Norteko Ferrokarrilla
2016/02/15
Otsailak 12 zientziaren historiaren pertsonai handi baten eguna da, egun horretan jaio baitzen. Eboluzioaren aitatzat …
Your browser does not support the audio element.
Dinosauroak hegan eboluzioan zehar
Norteko Ferrokarrilla
2015/11/30
Hegaztiak dinosauro batzuetatik datoz. Eboluzioan zehar, obiraptoridoak lumak garatu zituzten, eta hegazti bilakatu ziren. Gero …
Your browser does not support the audio element.
Homo sapiensa eta kilogramoa
Norteko Ferrokarrilla
2015/10/18
Aste honetako bi albiste ekarri ditugu. Bata, Txinan aurkitu dituzten Homo sapiens-en hortz batzuen ikerketa, …
Your browser does not support the audio element.
Atapuerca, lehen nekazariak eta euskaldunak
Norteko Ferrokarrilla
2015/09/15
Atapuercako aztarnategia batean, El Portalón de la Cueva Mayor izenekoan, lehen nekazarien garaiko giza hezurrak …
Your browser does not support the audio element.
Ongietorri, Brontosauro
Norteko Ferrokarrilla
2015/04/13
Brontosauroaren benetako izena Apatosauroa izan da orain arte. Dinosauroen Fosilen Gerran asmatu zituzten bi izenak, …
Your browser does not support the audio element.
Danbolinzulo eta Erlaitz kobazuloetako altxorrak
Norteko Ferrokarrilla
2015/03/09
Zestoan aztarnategi asko dago. Kobazulo asko. Eta margo eta grabatu asko kobazulo haietan. Danbolinzulo eta …
Your browser does not support the audio element.
Homo zahar baten barailezurra
Norteko Ferrokarrilla
2015/03/09
Australophitecusa eta homoen arteko trantsizioa nola gertatu zen ez dago argi. Ezta zenbateraino trantsizioa zen …
Your browser does not support the audio element.
Neokortexa handitzeko tresna genetikoa
Norteko Ferrokarrilla
2015/03/01
Neokortexa handitzeko prozesuan parte hartzen duen gene bat identifikatu dute. Hominido batzuk badugu gene hori, …
Your browser does not support the audio element.
Homo floresiensis, 10 urte
Norteko Ferrokarrilla
2014/10/27
Duela 10 urte argitaratu zuten aurkikuntza harrigarri bat: tamaina txikiko hominido baten hezurrak aurkitu zituzten …
Your browser does not support the audio element.
Duela 42.000 urte
Norteko Ferrokarrilla
2014/05/04
42.000 urte atzerantz joan gara. Nolakoa zen garai hartan Iberiar Penintsulan bizi zen gizakia? Cromagnona …
Your browser does not support the audio element.
Kazetariak eta zientzia
Norteko Ferrokarrilla
2014/04/28
CAF-Elhuyar sariketan bi kazetarik irabazi dute: GORKA ZABALETAk saria eskuratu du kazetaritza-lanen atalean, eta AMAIA …
Your browser does not support the audio element.
Bizarra eboluzioan
Norteko Ferrokarrilla
2014/04/22
Bizarra izateak abantaila ebolutiboa izan dezake gizakiarentzat; Sydneyko biologo batzuek abantaila hori aztertu dute, eta …
Your browser does not support the audio element.
Bale zaharren kanta
Norteko Ferrokarrilla
2014/03/24
Baleek kanta egiten dute, baina zertarako? Bada, komunikatzeko kantatzen dute, baina batzuek ez horretarako bakarrik. …
Your browser does not support the audio element.
Idoia Goikoetxea eta ume neandertala
Norteko Ferrokarrilla
2013/12/16
Idoia Goikoetxea biologoak, garai batean Atapuercako ikertzailea, ume neandertalen hazkuntza ikertu du tesian: zenbat energia …
Your browser does not support the audio element.
Zergatik galdu genuen zakil-hezurra?
Norteko Ferrokarrilla
2013/10/27
Gizonek ez dute hezurrik zakilean, sexu harremanetan azkar-azkar tente jartzeko. Sistema hidraulikoa erabiltzen dute. Baina …
Your browser does not support the audio element.
Hartz baten garezurra
Norteko Ferrokarrilla
2012/06/06
Lezetxiki aztarnategiko fosil bati egin diogu jarraipena: 2007an, EHUko arkeologoek leize-hartz baten garezurra aurkitu zuten, …
Your browser does not support the audio element.
Makako bat Lezetxikin - Aritza Villaluenga
Norteko Ferrokarrilla
2011/05/03
Makako baten matrail-hezurra azaldu da Arrasateko Lezetxiki kobazuloan. Lehen aldiz jaso dute arkeologoek horrelako fosil …
Your browser does not support the audio element.
ZAZPI zenbakia
Norteko Ferrokarrilla
2011/04/19
Zu zein zara, biologoen zazpi hitz erabilita.
Your browser does not support the audio element.
Xabier Martin
Norteko Ferrokarrilla
2011/03/29
CAF-Elhuyar 2010 sariduna, kazetaritza-lanen atalean
Your browser does not support the audio element.
Ornodunak
liburua - Joxerra Aihartza
Norteko Ferrokarrilla
2010/09/28
UEUk argitaratu berri du ornodunei buruzko liburu handi eta interesgarri bat: Ornodunak. Anatomia, eboluzioa eta …
Your browser does not support the audio element.
Ikusmenaren eboluzioa
Norteko Ferrokarrilla
2009/05/05
Bizirik dauden animalietan azter daiteke ikusmenaren eboluzioa.
Your browser does not support the audio element.
Darwin eta mikroorganismoak - Iñigo Azua
Norteko Ferrokarrilla
2009/02/10
Eboluzioan, topikoetan topikoena da gizakia tximinotik datorrela. Egia esan, etorri baino, tximinoak gara. Baina atzerago …
Your browser does not support the audio element.
More than Human
Norteko Ferrokarrilla
2008/11/11
Theodore Sturgeon idazlearen eleberria.
Your browser does not support the audio element.
Aldaietako aztarnategiaren historia berregiten
Norteko Ferrokarrilla
2008/04/16
Euskal ikerketaren txokoan, denboran atzera egingo dugu, antzinako DNA aztertzeko. EHUko ikertzaile-talde bat Aldaietako aztarnategiaren …
Artikulu gehiago
Bideoak
Bideo gehiago
Elhuyar aldizkaria
Aldizkari gehiago
Gure proiektuak
