XV. UEU, ahaztuko ez den ekitaldia

Andoni Sagarna gure elkarteko zuzendariak sarrera-hitzaldi interesgarria egin zuen terminologi bankuei buruz. Terminologia orokor eta teknikoaren arteko desberdintasunak aipatu ondoren, terminologi bankuen beharraz eta egituraz mintzatu zen.

DISZIPLINARTEKO GAIAK ABERASGARRI

UEU topaleku da eta bertan unibertsitate-zentru desberdinetan dabiltzanek elkar ikusteko eta ideiak trukatzeko aukera ederra dute. Horrexegatik, disziplinarteko gaiei pisu berezia ematen zaie UEUn. Aurten, Newtonek duela 300 urte argitaratutako " Philosophia naturalis principia matematika " liburua izan da aitzakia. Fisikariek, matematikariek eta filosofoek Newton eta berak zientziari egindako ekarpenak aztertu dituzte. Sei hitzaldi eta mahainguru baten bidez jorratu zen Newtonen zientzia eta eragina. Hauetxek izan ziren hitzaldiak: " Newtonen iraultza zientifikoaren zenbait puntu: ontologia eta inkonmentsurabilitatea " A. Mtz Lizardui; " Newtonen pentsakera antimekanizista: zientzia eta teoria " A. Ibarra;" Newton eta kalkulua " J. Duoandikoetxea; " Newton eta mekanika " A. Duoandikoetxea; " Newton eta optika " J. R. Etxebarria eta " Newton alkimiaren erreinuan " I. Irazabalbeitia.

Balere Bakaikoak bere azken urtea bete du UEUko buruzagi gisa.

Gainera, " Newtonen zientzia eta filosofia " mahaingurua, bereziki aberasgarria izan zen eta hiru ordu luzetan zabaldu zen eztabaida. Andoni Ibarraren ustetan Newtonek erabiltzen duen metodoa axiomatikoa da. Principia liburuaren sarreran axioma batzuk ezartzen ditu eta beste gauza guztiak horietatik ateratzen dituen ondorioak justifikatzeko erabiltzen ditu Newtonek. Joxerra Etxebarria ez zegoen honekin ados eta Ibarrak ondorio horretara liburu bat aztertuta iritsi dela dio. Berak ere Principian metodo axiomatikoa erabiltzen duela hein batean dio, baina beste liburu batzuk ("Optika" esaterako) aztertzen badira, metodo esperimentala erabiltzen duela ikusten da. Sarrera honen atzetik entzuleei ere zabaldu zitzaien hitz egiteko aukera.

Matematika

UEUn biltzen diren matematikariak ez dira asko, baina gai interesgarriak ukitzen dituztenik ezin uka. Sailburusa den Arantxa Urkaregik datu-analisiaren muina aztertu du. Datu-analisia dimentsio anitzezko estatistikaren atal bat da eta bere teknikak errazak dira; algebra linealean oinarritzen bait dira. Datu-analisiak bestalde, oso aplikazio-eremu zabala du: sozioekonomia, demografia, nekazaritza, soziologia...

Jabi Duoandikoetxeak kristalak eta kuasikristalak aztertu zituen. Hona hemen bere hitzak:" Naturan agertzen diren materialak bi eratakoak izan daitezke: amorfoak eta kristalinoak. Bigarrenen ezaugarririk nabarmenena simetri propietate handiak izatean datzan bitartean , lehenengoek ez dute horrelakorik eta X izpiekin estudiatzerakoan mantxa bat ematen dute. Translazio,biraketa eta isladapenaren bidezko aldaezintasunak aztertuz kristal-mota posibleak zeintzuk diren ikus daiteke: talde kristalografikoak alegia.

Klaseen arteko solasaldia.

Duela gutxi laborategian sintetizatutako material batzuetan simetria pentagonala nabaritu zen X izpien bidez. Jakina da simetria hori kristaletan ezinezkoa dela. Hortaz kristalak ezin zitezkeen izan. Hala ere, materiala ez da guztiz amorfoa eta horrexegatik kuasikristal esan zaio. Kuasikristalen eredu matematikoa Penrose-ren arlauzamendua da."

Fisika

Urtero bezala Fisika-sailean gauza asko egin dira eta guztien artean zerbait aipatzekotan J.F. Tobar Arbuluk " Mirari kuantikoa " izenburupean emandako ikastaroa eta F. Plazaolaren " Fisika eta armagintza " hitzaldi interesgarria aipatuko genituzke. Plazaolak, fisikariek armen garapenean duten papera azaldu zuen. Bestalde, gertakizun hau ez dela atzerrian bakarrik gertatzen; gure artean ere jazoten ari dela azpimarratu zuen eta adibide gisa zera esan zuen Euskal Herriko arma-lantegiei buruz: " Garai batean eskopetak egiten ziren; orain misilak "

Natur zientziak

Natur Zientzien urteroko langintzan ziklo itxurako zerbait gertatzen da. Zenbait urtetan gai monografikoen azterketari lotzen zaizkio eta beste batzuetan gai dispertsuagoak ukitzen dira. Aurtengoan azken hau gertatu da. Ukitutako gaien artean bi iruditu zaizkigu aipagarri: Hecho aldera egindako ibilaldia eta erleekin egindako praktikak.

Koldo Nuñez sailburuak honen berri ematen digu: "Aurten Hecho aldera joan gara. Aste osoan ibilaldia teorikoki prestatu dugu eta asteburuan joan gara. Hecho harana oso interesgarria da geologiaren aldetik eta bertara mundu osoko geologoak biltzen dira harriak,seismoturbinitak hain zuzen, aztertzera. Hechon dauden harriak mesozoikoan agertu ziren. Garai hartan, orogenia alpinoa hasi zen eta bertan zegoen itsasoaren plataformaren zati handiak behera erori ziren lehenengo seismoekin eta harri-mota ikusgarri eta handiak sortu zituzten.

Lan praktikoak ere tokia du UEUn. Argazki honetan kimikariak ditugu lanean. Non sartu dira aurten?

Erleekin ere praktikak egin ditugu. Jendeak taldeka Martxel Aizpuruak ekarritako erlauntzak aztertu ditu"

Informatika

Informatikariek aurten aztertu duten gairik nagusiena irakaskuntzarekin lotuta egon da eta OHOko irakasleei informatikak irakaskuntzari eskaintzen dizkion baliabideak azaldu zaizkie.

Tratatutako beste gai batzuk "Mikroprogramazioaren oinarriak", "Itzulpen automatikoa" (Ordenadorez lagunduriko itzulpenaren deskribapen orokorra egin da), " Euskarazko analizatzaile morfologikoa "(Adimen artifizialean gehien erabiltzen den LISP lengoaiaz inplementatutako programa honek esaldi baten hitz bakoitzerako analisi morfologiko posible guztiak ematen ditu), "PROLOG programatzeko beste era bat " eta " Euskaraz idatzitako algoritmoentzako aurrekonpiladorea " izan dira.

Koldo Nuñez, Natur Zientziatako sailburua.

Hau da zientziaren ikuspegitik XV. UEUk eman duen fruitua. Hala eta guztiz ere, UEUren ekitaldi honek badu puntu negatibo garrantzitsu bat: kimika sailaren porrota alegia. Aspalditxo, garai batean oso ondo ibilitako sail hau ahuldu xamarra zebilen eta aurten, ustez programa erakargarri eta interesgarri baten aurrean, ikaslegoak huts egin du. Ondorioz kimikarik ez da aurten egon. Gertaera tamalgarri honen kausak lasai eta sakonki aztertu beharko dira eta datozen urteei begira kimikariak berriro UEUn biltzeko modua ikusi behar da.

Iruñekoa bukatu da, azaroaren bukaeran Donostiako hitzaldiak emango dira eta bitartean Baionan iparraldeko ekitaldia dago. Badu UEUk zer eginik urtea bukatu baino lehen!

Badira UEUra datozenen artean klasiko deitu genitzakeen horietakoak. Klasiko, urtero etortzen direlako esaten zaie. Aurten horietako hiru izan ditugu faltan. Mariaje Barandiaren Ameriketako Wisconsis aldean dabil teknika eta ezagumendu berriz jabetu asmoz. Jazinto Iturbe, gure erretoreordea, peritonitis maltzur batek jota Gurutzetako ospitalean izan dugu (lerro hauek kalean direnerako osatuta egon zarela espero dugu). Eta Martxel Ensunza tesia bukatzeko azkeneko bultzadatxoa emanez ibili da.