}

Artikuluak

Norteko Ferrokarrilla - Nola irakasten den matematika hemen eta Estatu Batuetan

Norteko Ferrokarrilla

2024/03/18 Xiomara Gezuraga Gernikako Barrutialde institutuko irakasleak egonaldi bat egin du Floridako Teknologia Institutuan (FIT), Estatu …
Norteko Ferrokarrilla - Sugerren ametsa: katedral gotikoen matematika

Norteko Ferrokarrilla

2024/03/18 1140 inguruan hasi ziren eraikitzen St. Denis abadia gotikoa; lehen eliza gotikoa zen. Handik 60 …
Norteko Ferrokarrilla (2024-03-15)

Norteko Ferrokarrilla

2024/03/18 XXVIII. denboraldiaren 28. saioa: katedral gotikoen matematika, matematikaren didaktika eta kalkulu kuantikoen matematika. 
Norteko Ferrokarrilla - Kuantikaren ohiko matematikak bi dira, ez bakarra

Norteko Ferrokarrilla

2024/03/18 XX. mendean, kuantika esploratu ahala, matematika bat garatu behar izan zuten kalkulu berritzaileak egiteko. Baina …
Norteko Ferrokarrilla (2024-02-09)

Norteko Ferrokarrilla

2024/02/09 XXVIII. denboraldiaren 32. saioa: Donna Strickland Nobel sariduna eta emakumeak zientzian.
Norteko Ferrokarrilla - Far West matematika eta gatibuaren dilema txirrindularitzan

Norteko Ferrokarrilla

2024/01/30 Jokoen teoria aplikatzeko bi adibide. Batetik, hiru duelisten adibidea, eta, bestetik, gatibuaren dilema klasikoa txirrindularien …
Norteko Ferrokarrilla - Annick Laruelle, matematika, jokoak eta onkologia

Norteko Ferrokarrilla

2024/01/29 Ikerketa honek istorio bitxia du, benetan. Annick Laruelle EHUko Ikerbasque ikertzaileak jokoen teoria ari da …
Norteko Ferrokarrilla - 2+2=4 baino gehiago

Norteko Ferrokarrilla

2024/01/29 2+2=4 Hori da matematika. Baina ez hori bakarrik. Matematika askoz kontu zabalagoa da 2+2=4 baino. …
Norteko Ferrokarrilla (2024-01-26)

Norteko Ferrokarrilla

2024/01/29 XXVIII. denboraldiaren 21. saioa: Annick Laruelle eta jokoen teoria. 
#25 UHIN ULTRAMOREAK: Galtzak jantzi behar, zientzia egiteko

Uhin ultramoreak

2023/12/27 Ez hain aspaldi, zientzia egin nahi zuten emakumeek gizonezkoen itxura eta izena hartu behar izan …
Uzuri Albizu Mallea: Matematika, hezkuntza eta generoa gurutzatzen diren lekuak

Emakume zientzialarien argitan

2023/11/23 Uzuri Albizu Mallea da "Emakume zientzialarien argitan" zikloko saio honen protagonista. Albizuk "Matematika, hezkuntza eta …
Norteko Ferrokarrilla - BCAM eta kaosaren matematika

Norteko Ferrokarrilla

2023/07/04 BCAM zentroan sistema kaotikoen matematika ikertzen da. Artikulu bat argitaratu dute eta Japoniako Hokkaidoko eta …
Norteko Ferrokarrilla (2023-05-26)

Norteko Ferrokarrilla

2023/05/29 XXVII. denboraldiaren 37. saioa: elektroiak dantzan argia harrapatzeko eta matematikari baten apologia. 
Norteko Ferrokarrilla - Matematikari baten apologia eta beste argitalpen batzuk

Norteko Ferrokarrilla

2023/05/29 EHUko argitalpen zerbitzuetan ederki ospatu zuten liburuaren nazioarteko eguna. Eli Alberdi zerbitzuaren arduraduna izan da …
Norteko Ferrokarrilla - Kriptografiaren mundu matematikoa

Norteko Ferrokarrilla

2023/03/27 EHUko Eli Alberdi matematikaria izan da gurekin kriptografiaz hitz egiten. Mezuak enkriptatzeko metodo zaharrak eta …
Norteko Ferrokarrilla (2023-03-24)

Norteko Ferrokarrilla

2023/03/27 XXVII. denboraldiaren 28. saioa: Zapore alkalinoa eulietan, matematika kriptografian eta botanika ilustratzen duten emakumeen erakusketa …
Norteko Ferrokarrilla (2023-03-17)

Norteko Ferrokarrilla

2023/03/20 XXVII. denboraldiaren 27. saioa: Raman, kuantikaren mugetan eta zeroaren historia. 
Norteko Ferrokarrilla - Zero debekatuaren historia

Norteko Ferrokarrilla

2023/03/20 Matematikarien eguna duela gutxi izan denez, tartetxo bat egin diogu zero zenbakiaren historiari. 1.500 urtez …
#02 EHU-EKINEAN: Amaia Iparragirre Letamendia

EHU-Ekinean

2023/03/10 EHU-ekinean podcast atalaren bigarren emanaldian, Amaia Iparragirre Letamendia matematikari eta EHUko MATHMODE taldeko doktoregaia elkarrizketatu du …
Norteko Ferrokarrilla - Bilaketa matematikoaren istorioak

Norteko Ferrokarrilla

2023/02/20 Problema baten soluzioa eskuratzea zaila denean, edo soluziorik gabeko problema bat denean, matematikariek hurbilketak erabiltzen …
Norteko Ferrokarrilla (2023-02-17)

Norteko Ferrokarrilla

2023/02/20 XXVII. denboraldiaren 23. saioa: galaxien talkak, bilaketa matematikoa eta izarren koloreen kontuak.
#07 UHIN ULTRAMOREAK: Hiru señora zientzialari artista

Uhin ultramoreak

2023/02/01 Hiru emakume zientzialari eta artistaren biografiak aztertu dituzte Uhin Ultramoreak podcastaren atal honetarako  Alaitz Ochoa …
Norteko Ferrokarrilla - Lemniskata, matematikaren bila

Norteko Ferrokarrilla

2023/01/10 Urtero, urtarrilean izaten da matematikarako tartea Lemniskata taldean, Goierrin dibulgazioa sustatzen uen taldean. Jose Luis …
Norteko Ferrokarrilla (2023-01-05)

Norteko Ferrokarrilla

2023/01/10 XXVII. denboraldiaren 17. saioa: Koklearen inplantearen eraginkortasuna eta Lemniskata matematikaren bila.
Norteko Ferrokarrilla (2022-05-06)

Norteko Ferrokarrilla

2022/05/09 XXVI. denboraldiaren 35. saioa: BRTA erakundea eta bi matematikari.
Norteko Ferrokarrilla - Bi matematikari

Norteko Ferrokarrilla

2022/05/09 Matematikaz hitz egin dugu gaur, bi ikuspuntutatik:  ikertzailearena eta irakaslearena. Horretarako Jone Apraiz eta Idoia …
Norteko Ferrokarrilla (2022-04-22)

Norteko Ferrokarrilla

2022/04/25 XXVI. denboraldiaren 33. saioa: futbola eta matematika, pozoiak: eserina.
Norteko Ferrokarrilla - Matematikari Euskaldunen V. Topaketa

Norteko Ferrokarrilla

2022/03/28 UEUk antolatu du aurten Matematikari Euskaldunen V. Topaketa. Bi urtean behin ospatzen dute, eta pandemiak …
Norteko Ferrokarrilla (2022-02-18)

Norteko Ferrokarrilla

2022/02/21 XXVI. denboraldiaren 24. saioa: indigenak eta Amerikako kolonizazioaren ikerketa, datu meteorologikoen mundua eta ISSaren bukaera.
Norteko Ferrokarrilla - Datu meteorologikoen oihana

Norteko Ferrokarrilla

2022/02/21 Meteorologian egunero biltzen dira datuak. Datu asko. Euskalmeteko Onintze Salazarrek kontatu digu zer eta nola …
Norteko Ferrokarrilla - Alan Turing eta biomatematika

Norteko Ferrokarrilla

2022/02/10 Alan Turing matematikari ospetsuak biologiako kontuetan ere egin zuen lan. Zergatik hartzen dugun bizidunok dugun …
Norteko Ferrokarrilla (2022-02-04)

Norteko Ferrokarrilla

2022/02/10 XXVI. denboraldiaren 22. saioa: elefanteen EEHV birusa, Turing eta biomatematika eta personal computer terminoa.
Norteko Ferrokarrilla - Adimen artifiziala eta korapiloak, ikusmena hobetzeko

Norteko Ferrokarrilla

2021/12/10 Adimen artifiziala eta korapiloen teoria uztartuta, DeepMind enpresakoek aurkitu dute modu bat ikusmen artifiziala hobetzeko. …
Norteko Ferrokarrilla (2020-03-12)

Norteko Ferrokarrilla

2021/03/17 XXV. denboraldiaren 28. saioa: zenbaki aleatorioak, nanoGUNEren liburua eta Ainhoa Iñiguez.
Norteko Ferrokarrilla - Ainhoa Iñiguez eta Pi eguna

Norteko Ferrokarrilla

2021/03/17 Martxoaren 14an "Pi eguna" ospatzen da. Matematikaz hitz egiteko aitzakia bat da, baina guk ere …
Norteko Ferrokarrilla - Zenbaki aleatorioak sortzeko modurik azkarrena

Norteko Ferrokarrilla

2021/03/17 Erronka klasiko bat da matematikan: zenbaki aleatorioak sortzea. Ez da kontu erraza, baina badu garrantzi …
Norteko Ferrokarrilla - Nafarroako mariskala

Norteko Ferrokarrilla

2020/11/09 Aitzol Lasa matematikariak gazteentzat idatzitako azken eleberria aurkeztu digu, Nafarroako mariskala. Zientzia fikzioa gazteentzat. Eleberriak …
Norteko Ferrokarrilla (2020-11-06)

Norteko Ferrokarrilla

2020/11/09 XXV. denboraldiaren 9. saioa: Bizkaia zubiaren kolorea, Pluton eta neskatoa eta Nafarroako Mariskala.
Norteko Ferrokarrilla - Bigarren olatuaren epidemiologia

Norteko Ferrokarrilla

2020/11/02 Maira Aguiar epidemiologoarekin izan gara, BCAM institutuanlan egiten duen epidemiologoarekin, eta galdetu diogu nola bizitzen …
Norteko Ferrokarrilla (2020-10-23)

Norteko Ferrokarrilla

2020/10/26 XXV. denboraldiaren 7. saioa: paeolitikoaren artea bilatzen eta Lemniskata eta Ordizientzia.
Norteko Ferrokarrilla - Kobazuloetan miatzeko matematika

Norteko Ferrokarrilla

2020/10/26 EAEko kobazuloetan labar-artea bilatzeko eredu matematiko bat garatu dute Diego Garate, Iñaki Intxaurbe eta heikin …
Norteko Ferrokarrilla - Zalantzazko simulazio bat pandemian

Norteko Ferrokarrilla

2020/06/15 Londresko Imperial College-ko ingeniari batek simulazio informatiko bat egin zuen pandemiaren zabaltzea iragartzeko. Kritika bortitzak …
Norteko Ferrokarrilla - Eredu matematiko bat pandemian

Norteko Ferrokarrilla

2020/06/01 BCAM zentroko Maira Aguiar biomatematikari Teknopolis programako erreportaje batean eman zuen elkarrizketa, eta haren hitzak …
Norteko Ferrokarrilla (2020-04-17)

Norteko Ferrokarrilla

2020/04/20 XXIV. denboraldiaren 32. saioa: zenbakiak patrimonio, atmosfera garbia eta meteorologia eta Betelgueuse.
Norteko Ferrokarrilla - Zenbakiak, gizakiaren patrimonioa

Norteko Ferrokarrilla

2020/04/20 Zenbakiei oso lotuta bizi gara koronabirusaren krisi honetan. Baina ez ditugu behar bezala erabiltzen. Ondo …
Norteko Ferrokarrilla - Abel Sarietan kaosa

Norteko Ferrokarrilla

2020/03/30 Aurtengo Abel sarien irabazleak iragarri dira. Hillel Furstenberg eta Gregory Margulis izan dira. Ausazko bideen …
Norteko Ferrokarrilla - Bibrisak eta matematika

Norteko Ferrokarrilla

2020/01/27 Ingalaterrako zientzialari batzuek arratoien bibrisak ikertu dituzte, haien "biboteak", matematikoki deskribatu ahal izateko, eta aurkitu …
Norteko Ferrokarrilla - Txakurrak eta zenbakiak

Norteko Ferrokarrilla

2019/12/22 Ikerketa batek argitu du susmatzen genuen ideia bat: txakurrak gai direla kopuru baten pertzepzio bat …
Norteko Ferrokarrilla - Zenbat pisatzen duen bale batek

Norteko Ferrokarrilla

2019/10/07 Danimarkako ikertzaile batzuek droneak erabiltzen dituzte baleen pisua kalkulatu ahal izateko. Eta horrek gogoeta piztu …
Norteko Ferrokarrilla - Eragiten digu futbolak

Norteko Ferrokarrilla

2019/09/24 Norteko Ferrokarrillaren emisioa futbolak eragiten dio, euskal talde batek gure ordutegian jokatzen duenean ez baita …
Norteko Ferrokarrilla - Bi gehi bi, berdin lau

Norteko Ferrokarrilla

2019/09/16 Ume txikiek matematika ikasteko moduez hitz egin dugu Gure kooperatibako Lorena Egidazu, Naiara Garro eta …
2019ko Abel saria

Norteko Ferrokarrilla

2019/03/28 Matematikako sari garrantzitsu honen aurtengo edizioak Karen Uhlenbeck estatubatuarrak irabazi du. Geometria analitikoan egin du …
Alkondara baten topologia

Norteko Ferrokarrilla

2018/10/20 Matematika ez da formuletan islatzen dena bakarrik. Etxeko armairuetan topologia konpexuaren adibide asko daude. Horietako …
Fourier inguruan

Norteko Ferrokarrilla

2018/06/25 Joseph Fourier XVIII. mendeko matematikaria zen, baibna haren lanak XXI. menderaino iritsia da oinarrizko tresna …
Matematikari bat supermerkatura doa

Norteko Ferrokarrilla

2018/06/05 Josu Doncel matematikariak supermerkatura eraman gaitu, matematikaren bila. Berez, zenbaki asko dago supermerkatu batean; prezioak, …
Taxi horiak

Norteko Ferrokarrilla

2018/06/05 MIT institutuko matematikariek urtebetez aztertu dituzte New Yorkeko taxien lana. Helburua, galdera bati erantzutea: beharrezkoak …
Iragarpen elektrikoa

Norteko Ferrokarrilla

2018/04/23 Sare elektrikoak matematikarien beharra du, batez ere, iragarpenak egiteko. Arrazoia da kontsumoak berak mugatzen eta …
Matematikaren konposaketa

Norteko Ferrokarrilla

2018/04/20 Eli Alberdi matematikariak konposaketa metodoei buruz hitz egin digu. Teknika matematikoa da oso sistema konplexu …
Bitcoin, bit informatikoz egindako dirua

Norteko Ferrokarrilla

2018/02/19 Bitcoin ospetsua diru informatikoa da. Kriptomoneta bat. Baina zer da? Nola funtzionatzen du? Eta dirua …
Ekuazio diferentzial bat bezain sinple

Norteko Ferrokarrilla

2018/02/15 Sinistu ala ez, ekuazio diferentzialak oinarrizko tresna bat dira gure gizartean. Horren zergatia Eli Alberdi …
Matematikari bat loteriari so

Norteko Ferrokarrilla

2017/12/18 Josu Doncel matematikariak loteriari buruzko proposamen bat egin digu. Ba al dago modurik aurkitzeko zenbakiren …
Glioma baten matematika

Norteko Ferrokarrilla

2017/12/10 Eli Alberdi matematikariak ekuazio diferentzialen adibide deigarri bat ekarri dugu: glioma baten hedapena modelizatzen duen …
Soinu-eztanda supersonikoa

Norteko Ferrokarrilla

2017/11/05 Hegazkin supersonikoen soinuaren uhinak aztertu ditu EHUko Alejandro Pozo matematikariak. Etengabeko soinu-eztanda bat da, oso …
e=mc2

Norteko Ferrokarrilla

2017/10/23 Beharbada, zientziaren formula matematikorik ezagunena da. Albert Einsteinek proposatu zuen 1905ean, lau artikulu harrigarri argitaratu …
Eli Alberdi eta soluziorik gabeko problemak

Norteko Ferrokarrilla

2017/10/09 Eli Alberdi matematikaria da. Soluzio zehatzik gabeko problemak ebazten egiten du lan. Gaur egungo matematika …
Pitagoras, Fermat eta Wiles, bi teoremaren istorioa

Norteko Ferrokarrilla

2017/09/25 Pitagorasen teorema oso ezaguna da; ez zuen Pitagorasek asmatu, baina bere taldekoek frogatu zuten zuzena …
Josu Doncel, matematika eta intsektuak

Norteko Ferrokarrilla

2017/09/25 Matematikaren bila arituko da denboraldi hoentan Josu Donce matematikari. Gure zerbitzu sekretuko kidea da, kide …
P balioa, eztabaida bat

Norteko Ferrokarrilla

2017/09/25 Zientzia guztietan interpretatu behar dira esperimentuetako datuak. Eta datu-multzo bat zehatza eta egokia den jakiteko, …
Formula zientifikoak, zientzialarien hizkuntza

Norteko Ferrokarrilla

2017/09/11 Atal berria dugu: formula zientifikoei buruko atala, edozein ikerketak atzean duen lanaren oinarria. Batzuk ospetsuak …
Sommerville, matematikari handia

Norteko Ferrokarrilla

2016/11/07 Mary Sommerville XVIII. mendeko matematikari handi bat izan zen. Eskoziarra, bizitzan zehar Europako zientziaren elitearekin …
Fermaten azken teorema eta Abel saria

Norteko Ferrokarrilla

2016/05/30 Matematikaren arloko sari handienetako bat eman diote Andrew Wiles britainiarri: Abel saria. Wilesek Fermaten azken …
FBI-a, eskanerrak eta irudien matematika

Norteko Ferrokarrilla

2016/04/11 JAVI DUOANDIKOETXEA matematikariak hitzaldi bat man du irudia eta matematikari buruz. Eguneroko bizimoduaren matematikaren zikloaren …
Hiru matematikari berriz elkarrekin

Norteko Ferrokarrilla

2016/01/10 Elkarrizketa berezia egin dugu NAHIKARI BLANCO, AMAIA ZUGASTI eta MIREN ZUBELDIArekin, hiru urtez Nortteko Ferrokarrillean …
Ines Garmendia non, matematika han

Norteko Ferrokarrilla

2015/12/14 INES GARMENDIA matematikaria egongo da gurekin. Matematikaria. Estatistikan aditua. Eta lanbide askotan aplikatu duena jakintza …
200 zorion, Boole jauna

Norteko Ferrokarrilla

2015/11/16 George Boolek dagoeneko 200 urte izango lituzke gaur. Berak asmatu zuen ordenagailuek erabiltzen duten aljebra, …
John Nash hil da

Norteko Ferrokarrilla

2015/06/01 John Nash matematikari ospetsua maiatzaren 23an hil zen, taxi-istripu batean. Ospetsua Ekonomiako Nobel saria jaso …
Usategiaren Printzipioa

Norteko Ferrokarrilla

2015/05/11 AITZOL LASA matematikariak bere bigarren liburua aurkeztu digu, Usategiaren Printzipioa. Gazteentzat idatzitako abentura-liburua da, eleberri …
Zenbakiekin jolasten eta zenbakiak minbizian

Norteko Ferrokarrilla

2015/01/05 2015 zenbakiak jolasteko aukera eman die matematikariei. Jolasa bat da, urte baten izenarekin, besterik ez. …
Dinosauroen sekretuak arrautzak ez puskatzeko

Norteko Ferrokarrilla

2014/11/10 Paleontologoek 3.000 kiloko dinosaro batzuen kabi fosilduak aurkitu dituzte. Zirkunferentzia batean antolatutako arrautz fosilak dira. …
Kaosa eta meteorologia

Norteko Ferrokarrilla

2014/10/20 ONINTZE SALAZAR bueltan da Norteko Ferrokarrilean meteorologiaz htz egiteko. Eta aurtengo lehen kolaborazio honetan, kaosaren …
2014ko Fields dominak

Norteko Ferrokarrilla

2014/10/06 Abuztuan banatu zituzten Fields dominak, matematikan dauden bi sari nagusietako bat. Lau urtean behin banatzen …
Biomatematika

Norteko Ferrokarrilla

2014/06/02 Biologia eta matematika uztartuta daude ikerketaren arloan. Populazioen eboluzioak, infekzioen hedapenak, azterketa estatistikoak eta abar …
Dadoen aukerak

Norteko Ferrokarrilla

2014/04/28 Filmetan, askotan entzuten dugu gauza bera; bi dadoekin apustuan ari direnek: "Zazpi bat behar dut. …
Xakea, joko bat

Norteko Ferrokarrilla

2014/04/22 Xakea eta matematika uztartuko dugu. Xakea matematikaz azter daiteke, noski; hain zuzen ere, jokoen teoriak …
Markosen palindromoak liburuan

Norteko Ferrokarrilla

2014/03/24 Markos Gimeno palindromogileak urtetako lana bildu du liburu batean: "131 AZA. Palindromo Ariketak". Eta orain …
Musika eta matematika

Norteko Ferrokarrilla

2014/03/17 Lotura zuzena dute musikak eta matematikak. Musikari handien lanetan, esate baterako, simetria, segida numerikoak eta …
Xaboi-burbuilak eta Anton Aubanell

Norteko Ferrokarrilla

2014/02/10 ANTON AUBANELL matematikariak geometriaz hitz egiten du hitzaldietan xaboi-burbuilak erabilita. Duela astebete, Beasainen eman du …
Probabilitatearen bazterrak

Norteko Ferrokarrilla

2014/01/04 NAHIKARI BLANCO matematikariak loteriaz, eta beste probabilitate-kontu batzue hitz egin digu. Zergatik zenbaki "itsusiek" eta …
Matematika eta zinema

Norteko Ferrokarrilla

2013/12/29 Iraileko elkarrizketa hau berreskuratu dugu abenduan berriz emititzeko. Gure hiru ohiko matematikariek, NAHIKARI BLANCOk, AMAIA …
Sistema bitarra, kokoak kontatzeko

Norteko Ferrokarrilla

2013/12/22 Antropologoek aurkikuntza harrigarri bat egin dute: Polinesiako uharte bateko biztanleek zenbakien sistema bitarra erabiltzen zuten …
Infinitua

Norteko Ferrokarrilla

2013/12/09 AMAIA ZUGADI matematikariak Buenos Airestik kontatu digu zergatik atsegin duen hainbeste infinitua. Paradoxa batetik abiatuta, …
Pikasle

Norteko Ferrokarrilla

2013/11/24 Pikasle matematikako ikasleek egindako matemattikari buruzko aldizkari bat. Ez da berria, baina ez da oso …
Ederrak paradoxak

Norteko Ferrokarrilla

2013/11/10 NAHIKARI BLANCO, gure matematikaria paradoxa klasiko batzuekin etorri da estudiora. oro har, matematikariek atsegin dituzte …
Matematika pelikuletan

Norteko Ferrokarrilla

2013/09/29 Matematikarekin lotuta dauden bederatzi pelikulen adibideak aztertu ditugu NAHIKARI BLANCO, AMAIA ZUGADI eta MIREN ZUBELDIA …
Matematikarien agurra

Norteko Ferrokarrilla

2013/06/19 Denboraldi osoan zehar etorri zaigu Nahikari Blanco irratira matematikari buruz hitz egitera. Harekin batera, atala …
Urrezko zenbakia, urrezko proportzioa

Norteko Ferrokarrilla

2013/05/29 Matematikaren dibulgazioan, klasiko bat: urrezko zenbakia. Naturan, artean, leku askotan azaltzen den edertasunaren proportzioari buruz …
Estatistikaren Nazioarteko Urtea

Norteko Ferrokarrilla

2013/05/08 2013 Estatistikaren Nazioarteko Urtea da. 1.942 erakundek hartzen dute parte antolaketan, ekintza asko antolatu dituzte …
Matematikari ospetsuen anekdotak

Norteko Ferrokarrilla

2013/05/02 Matematikariak bereziak dira? Seguru asko ez. Azken batean, pertsonak dira, eta beste pertsonek bezala, kontatzeko …
Hitzak: Estokastiko

Norteko Ferrokarrilla

2013/04/25 Estokastiko hitzak zorizko esan nahi du, eta zoriz aukeratutako zenbakiekin du zerikusia. Iñaki Leturiak kontatu …
Zonbien inbasioen matematika

Norteko Ferrokarrilla

2013/04/03 Eli Alberdi matematikariak gai interesgarri bat ekarri digu: populazioen bilakaeraren matematika. Mundiala. Biologoek erabiltzen dituzten …
Sei emakume matematikari

Norteko Ferrokarrilla

2013/03/13 Gaur denboran atzera begiratu dugu historin izan diren emakume matematikari ospetsu batzuei buruz hitz egiteko: …
Palindromoen lurraldea

Norteko Ferrokarrilla

2013/02/27 Markos Gimeno gizon polifazetikoa da. Baxua jotzen du PAM taldean, umorezko antzerki-bikote bateko kidea da, …
Trafikoa eta grafoak

Norteko Ferrokarrilla

2013/02/06 Hasieran trafikoari buruz hitz egin nahi genuen, alegia, nola erabiltzen den matematika hiri baten trafikoa …
RSA zifra

Norteko Ferrokarrilla

2013/01/14 Gaur egun, mezuak kodetzeko erabiltzen den zifratze-sistema ahaltsuenetako bat RSA zifra da. Interneten erosketak egiteko, …
Enkriptazio-sistemak

Norteko Ferrokarrilla

2012/11/07 Matematikaren adar bat da. Mezuak enkriptatzea eragiketa matematikoa da (baita deskodetzeko prozesua ere). Historian zehar …
Simon Singh eta Kodeen liburua

Norteko Ferrokarrilla

2012/11/07 Kodeen Liburuaren egileak Londrestik aurkeztu digu liburua. Kode sekretuak betidanik existitu dira eta gaur egun …
Simon Singh and The Code Book (in english)

Norteko Ferrokarrilla

2012/11/07 Kodeen Liburuaren egileak Londrestik aurkeztu digu liburua. Kode sekretuak betidanik existitu dira eta gaur egun …
pi zenbakia

Norteko Ferrokarrilla

2012/10/17 Matematikaren lurraldean sartuta, pi zenbakiari buruz hitz egitea klasiko bat da. Pi zer den kontatzeaz …
Hitzak: X

Norteko Ferrokarrilla

2012/09/26 Zergatik erabiltzen dute matematikariek X hizkia ezezaguna adierazteko? Zergatik ez beste hizki bat? Nondik dator …
Zenbaki konplexuak

Norteko Ferrokarrilla

2012/06/20 Zenbakien zikloaren azken saioa. Nahikari Blancok kontatu digu zein diren zenbaki konplexuen jatorri matematikoa eta …
Alan Turing, ehun urte

Norteko Ferrokarrilla

2012/06/20 Aste honetan, ospakizun handia dago zientziaren arloan: Alan Turing jaiotzaren mendurrena da. Londresen jaio zen …
Zenbaki Aljebraikoak

Norteko Ferrokarrilla

2012/06/13 Gure zenbakiei buruzko atalean zenbaki aljebraikoen txanda da. Berez, gaur aljebraikoei buruz eta aljebraikoak izan …
Zenbaki negatiboak

Norteko Ferrokarrilla

2012/05/30 Gure matematikariek oraingoan bizitza normalean oso arrunta egiten zaizkigun zenbaki batzuei buruz hitz egin digute: …
Zenbaki errealak

Norteko Ferrokarrilla

2012/04/18 Zenbakien historiari begiratzen diogu EHUko matematikari-talde baten laguntzaz. Oraingoan, zenbaki errealei buruz hitz egin digute. …
Zenbaki arrazional, zenbaki irrazional

Norteko Ferrokarrilla

2012/03/14 Zenbakien kontuak kontatzen dizkigute EHUko matematikariek. Zenbakiaren kontzeptuaren kontuaz hitz egin digute, zenbakiak eta unitateen …
Zenbaki-sistemak

Norteko Ferrokarrilla

2012/01/09 Historian atzera begiratuko dugu Nahikari Blanco matematikariaren laguntzaz, aztertzeko nola moldatzen ziren aintzinako zenbait zibilizaziotan …
Euler, el matemático

Norteko Ferrokarrilla

2011/12/21 Euler matematikariaren biografia bat umeentzat: Euler el matemático. Liburu hori bi lagunek idatzi dute; bata, …
Zenbakiak zer diren

Norteko Ferrokarrilla

2011/11/23 EHUko matematikariekin zenbakiei buruzko atal bat abiatu dugu. Gaur oinarrizko galdera bati ernatzungo diogu: zer …
Evariste Galois

Quark

2011/10/31
Evariste Galois

Norteko Ferrokarrilla

2011/10/26 Matematikaren historiako izen handi baten 200. jaioteguna ospatzen ari gara. Oso istorio erromantikoa du; duelu …
ZORTZI zenbakia

Norteko Ferrokarrilla

2011/06/21 Txinan zorte onaren zenbakia.
ZAZPI zenbakia

Norteko Ferrokarrilla

2011/04/19 Zu zein zara, biologoen zazpi hitz erabilita.
5,555 km, Itsas legoa bat

Norteko Ferrokarrilla

2011/01/25 Zenbat da legoa bat? Eta itsasoan?
BOST zenbakia

Norteko Ferrokarrilla

2011/01/18 Zenbat karbono izan behar ditu hidrokarburo batek gas ez izateko? Bost zenbakiaren inguruan dago erantzuna.
Enrique Zuazua matematikaria

Norteko Ferrokarrilla

2010/12/21 BCAM zentroaren zuzendariarekin solasean.
Lau zenbakia

Norteko Ferrokarrilla

2010/12/14 Zenbat urtaro ditugu?
PI zenbakia

Norteko Ferrokarrilla

2010/11/16 PI zenbakiaren zehaztasun handiz kalkulatzeko ahaleginak historian; bukatu ez den historia bat.
HIRU zenbakia

Norteko Ferrokarrilla

2010/10/19 Hiru esperimentu elektroia aurkitzeko.
Matematikako ipuin-lehiaketa

Norteko Ferrokarrilla

2010/10/19 Divulgamat web orriak antolatzen duen ipuinen lehiaketa martxan da.
Enrique Zuazua

Norteko Ferrokarrilla

2010/10/12 BCAM zentroaren zuzendaria etorriko zaigu eta hura ezagututa matematika pixka bat gehiago ezagutuko dugu.
e Zenbakia

Norteko Ferrokarrilla

2010/10/04 Naturan asko azaltzen den zenbaki berezia da.
Bi zenbakia

Norteko Ferrokarrilla

2010/09/21 Citroengo 2CV "Bi zaldikoa" ("Dos Caballos" edo "Deux Chevaux") XX. mendeko ingeniaritzaren eredua izan da …
1 zenbakia

Norteko Ferrokarrilla

2010/09/14 Uraren dentsitatea da.
Alaskako latitudea

Norteko Ferrokarrilla

2010/05/18 Non dago Alaska zehatz-mehatz?
Bi pertsona, izen bakarra

Norteko Ferrokarrilla

2010/04/27 Zer probabilitatea dago bi pertsonek izen eta abizen berbera izateko?
Noizkoak dira lehen kuku-erlojuak?

Norteko Ferrokarrilla

2010/03/30 Agirietan, kuku-erlojuen lehen berriak XVII. mendekoak dira
Ehun metroko lasterketa

Norteko Ferrokarrilla

2010/03/16 Denborak atletismoko lasterketa ospetsuan.
Eguraldiaren iragarpena

Norteko Ferrokarrilla

2010/02/23 Iragarpen meteorologiko sinpleena egiteko sekulako baliabideak behar dira.
Kaxalotearen aurkako lasterketa

Norteko Ferrokarrilla

2010/02/09 Itsasoan bertikalki behera urperatuko gara, zenbakitan!
Esne bidea, handia ala txikia?

Norteko Ferrokarrilla

2010/01/26 Gure galaxiaren tamaina zenbakitan.
Albiste ona eguzkizaleentzat

Norteko Ferrokarrilla

2009/12/15 Arratsaldeak luzatzen dira Santa Luzia egunetik
Rubik-en kuboa, zenbakitan

Norteko Ferrokarrilla

2009/11/24 Buru-hausgarri ospetsuari buruzko tartetxoa.
Anfibioen espezieak eta kontserbazioa, zenbakitan

Norteko Ferrokarrilla

2009/11/10 Nolako ahalegina eskatzen digu anfibioak babestea?
Hizkiak eta hitzak, zenbakitan

Norteko Ferrokarrilla

2009/10/20 Hizkien konbinazio guztiak ez dira benetako hitzak.
Irlandako populazioa zenbakitan

Norteko Ferrokarrilla

2009/10/13 Irlandan populazioaren bilakaera ez da etengabeko hazkuntza bat izan.
Atomoz atomo, zenbakitan

Norteko Ferrokarrilla

2009/10/06 Transistore asko ile baten diametroko tamaina duen txip batentzat.
Ekaitzek utzitako euria

Norteko Ferrokarrilla

2009/05/26 Maiatzak 24an eurite handiak izan ziren Euskal Herrian. Komunikabideetan aaldutako datu batzuk analizatu ditugu.
Australia zer da, uharte bat ala kontinente bat?

Norteko Ferrokarrilla

2009/05/12 Batzuek esaten dute Australia dela munduko uharterik handiena. Beste batzuentzat handiegia da horretarako!!
Denbora-tarte txiki-txikiak

Norteko Ferrokarrilla

2009/04/14 Segundo bat baino gutxiagoko eremuan unibertso oso bat dago.
Zenbaki handiak

Norteko Ferrokarrilla

2009/03/31 Googol zenbakia eta beste handiago batzuk ezagutuko ditugu.
Beijingo joko olinpikoetako dominak

Norteko Ferrokarrilla

2009/03/17 Agian herri onenak ez dira domina gehien eskuratzen dituztenak.
Hauteskunde-sistemak, zenbakitan

Norteko Ferrokarrilla

2009/02/17 Zer esaten digute hauteskundeetako emaitzen zenbakiek?
Europako aire-trafikoa, zenbakitan

Norteko Ferrokarrilla

2009/02/10 Zein dira Europako aireportu handiena trafikoaren ikuspuntutik?
Petersen mapa

Norteko Ferrokarrilla

2009/02/03 Ustez, mapa solidarioa da, baina egia al da hori?
Tenperatura absolutua, zenbakitan

Norteko Ferrokarrilla

2009/01/20 Zein tenperaturaraino hoztu daiteke material bat?
Ekologia eta giza populazioa, zenbakitan

Norteko Ferrokarrilla

2009/01/13 Ekologiaren arazo nagusia da gizaki asko garela.
Exoplaneta bat ikusi dute!

Norteko Ferrokarrilla

2008/12/09 Oso urruti daude exoplanetak... baina zer distantziara?
Itsasoaren maila zenbakitan

Norteko Ferrokarrilla

2008/12/02 Nola zehazten da itsasoaren maila altuerak neurtzeko?
Dima izeneko herriak, zenbakitan

Norteko Ferrokarrilla

2008/11/25 D, I, M eta A. Lau hizki horiekin 24 konbinazio baino ezin dira egin hitz …
Portzetajeak eta zenbakiak

Norteko Ferrokarrilla

2008/11/18 Portzentajeen datuak ematean, zenbaki gordinak ere eman behar dira.
Bihotz eta odol-kontuak berriz, zenbakitan

Norteko Ferrokarrilla

2008/11/11 Bihotz txikiak eta bihotz handiak. Txoria eta balea.
Odola zenbakitan

Norteko Ferrokarrilla

2008/11/04 125.000 kilometrokoa da gure odol-hodien sistema. Zer esan nahi du horrek?
Soinuaren abiadura, zenbakitan

Norteko Ferrokarrilla

2008/10/28 Soinua zer da, azkarra edo mantsoa?
Gasolinaren azken tanta, zenbakitan

Norteko Ferrokarrilla

2008/10/21 Autoari gasolina botatzean azken tanta ere aprobetxatu nahi duzu, ezta? Baina merezi al du tanta …
Soldatak zenbakitan

Norteko Ferrokarrilla

2008/10/14 Zenbat irabazten duzu? Gutxi... Baina zenbakitan. Zenbat?
Sateliteak zenbakitan

Norteko Ferrokarrilla

2008/10/07 Zergatik ez dira sateliteak erortzen? Eta zer altueratan daude?
Orduekin jolasean

Norteko Ferrokarrilla

2008/09/30 Aurrera eta atzera gizakiak antolatutako orduen sisteman.
Zenbakitan: paperaren pisua

Norteko Ferrokarrilla

2008/09/23 Zenbat pisatzen du paperak?
Zenbakitan: protoiak

Norteko Ferrokarrilla

2008/09/16 Oso txikiak dira protoiak. Oso-oso txikiak. Horregatik, milioi bat protoi ez da ezer. Ikus dezagun …
Zenbakitan: asko ala gutxi?

Norteko Ferrokarrilla

2008/09/01 Ba al dute esanahirik guretzat egunero erabiltzen ditugun zenbakiek?
Telebistako audientziak

Norteko Ferrokarrilla

2008/05/28 Telebistako audientziak neurtzeko sistema matematikoki egokia ote den zalantzan jarriko dugu.
Abel sariak

Norteko Ferrokarrilla

2008/04/30 Nobel sariak aipatu, eta komunikabideak itsu joaten dira albistea jasotzera, Norteko Ferrokarrilla barne. Baina Abel …
Unitateak

Norteko Ferrokarrilla

2008/03/05 Irribarre maltzurra ateratzeko aukera izango dugu gaurko gaiarekin: unitate-sistemei buruz hitz egingo dugu; sistema metrikoari …
Papiroflexia

Norteko Ferrokarrilla

2007/09/26 Papiroflexia, papera tolestuz egiten den artea, nondik, eta matematikaren ikuspegitik ikusita.
Mezu zifratuak ikasgelan

Norteko Ferrokarrilla

2007/05/30 Historian zehar garatutako zifratze- (eta deszifratze-) metodoak erabilgarriak dira eskolan, bigarren hezkuntzako ikasleekin hainbat gai …
Euskadi saria Enrike Zuazuarentzat

Norteko Ferrokarrilla

2007/03/21 Enrike Zuazuak jaso du 2006ko Ikerkuntzako Euskadi saria zientziaren eta teknologiaren alorrean. Bada, matematikari eibartar …
Fields sariak

Norteko Ferrokarrilla

2006/09/13 2006ko Fields sariak udan banatu ziren matematikarien ICM kongresuan. Elkarrizketa honetan irabazleei eta kongresuari berari …

Bideoak

Elhuyar aldizkaria

Gure proiektuak