}

Fisika artikuluak

Izotz amorfoaren aldaera berri bat sortu dute

Elhuyar aldizkaria

2023/02/13 Ur izoztuaren 20 fase kristalino eta izotz amorfoen bi familia ezagutzen zituzten zientzialariek. Lurrean ohikoena …
Fusio-energia erabilgarria izateko ezinbesteko pauso bat eman dutela baieztatu dute

Elhuyar aldizkaria

2022/12/13 Fusio-erreakzioa gertatzeko sistemari eman zaion energia baino gehiago sortzea. Horra ezinbesteko baldintza, fusio-energia erabilgarria izateko. …
Ordenagailu kuantiko bidezko simulazioa, grabitate kuantikoa ikertzeko

Elhuyar aldizkaria

2022/12/01 Zizare-zulo holografiko baten simulazio kuantikoa egin dute, lehen aldiz ordenagailu kuantiko batean. Hala iragarri du …
Fisika: 50 urte aurrerago, zer?

Elhuyar aldizkaria

2022/11/11 Nire eremuan, hemendik 50 urtera, teknologia kuantikoak izango dira nagusi. Horiek izango dira ikertzeko eta …
“Nanoteknologiak gaixotasunen oinazea arintzea nahi nuke”

Elhuyar aldizkaria

2022/11/11 Nanoaren munduan murgilduta bizi da Txema Pitarke. Nabari zaio zenbaterainoko zirrara sortzen dion gizakiok atomoak …
50 urte distiratsu zientzian eta teknologian

Elhuyar aldizkaria

2022/11/11 Laster banatuko dira aurtengo Nobel sariak. 1901. urtetik, eta Alfred Nobelen nahia betez, “gizateriari onura …
2022ko Fisikako Nobel saria Alain Aspect, John F. Clauser eta Anton Zeilingerrek jasoko dute

Elhuyar aldizkaria

2022/10/04 Korapilatze kuantikoa mekanika kuantikoaren oinarrizko fenomeno bat da. Baina eztabaida luzeak izan dira fisikan, benetako …
Hiru partikula exotiko berri aurkitu dituzte LHC azeleragailuan

Elhuyar aldizkaria

2022/07/06 Hiru partikula exotiko berri aurkitu dituzte LHC azeleragailuan: pentaquark bat eta bi tetraquark. CERNen mintegi …
Zientzia, egiaren etengabeko bilaketa

Elhuyar aldizkaria

2022/07/05 “Zientzia-ikerkuntza hauxe da: denek ikusten dutena ikustea, inork pentsatu ez duena pentsatuz”. Albert Szent-Györgyi fisiologoak …
“Zientzia-eremuan jende guztiak aukera berdinak izatea nahi dugu”

Elhuyar aldizkaria

2022/07/01 Aitor Villafranca Velasco Daza de Valdes Optika Institutuko ikertzailea da (CSIC), eta Prisma elkartearen zuzendaritzako …
Listu-tanta bakar baten kutsatzeko ahalmena aztertu dute

Elhuyar aldizkaria

2022/06/27 Listu-tanta baten lurruntze-prozesuak eragin zuzena du transmisio-ahalmenean, eta hiru dira lurruntzean eragiten duten faktoreak: tenperatura, …
Teknologia kuantikoen olatua hartzeko prest

Elhuyar aldizkaria

2022/06/01 Bigarren iraultza kuantikoaren izenean datorren olatua hartzeko prest daude BRTA partzuergoko hainbat zentro. CIC nanoGUNEn …
Naturako material gehienek dute egoera topologiko bat, gutxienez

Elhuyar aldizkaria

2022/05/23 Duela 40 urteko uste bat gezurtatu du DIPCk eta Princentongo Unibertsitateak zuzendutako ikerketa batek: material …
Banda lauko materialen munduko lehen katalogoa argitaratu dute

Elhuyar aldizkaria

2022/04/13 Propietate kuantiko exotikoak dituzten materialak sortzeko osagai egokiak aurkitzea ez da lan erraza, eta, sarritan, …
Fisikaren erronkak

Elhuyar aldizkaria

2022/03/01 Mundu ezezagun eta iradokitzaileak ireki dizkigu fisikak, gure zentzumenek hauteman ezin dituztenak. Azken hamarkadetan zientziak …